Чӑваш халӑхӗн музыка инструменчӗсем ҫинчен «Трактор тӑвакансен культура керменӗ» республикӑн халӑх пултарулӑх ҫуртӗнче иртнӗ семинарта сӳтсе явнӑ.
Пуян музыка культуриллӗ чӑвашсем тӗрлӗ музыка инструментне ӑсталанӑ. Анчах вӑхӑт иртнӗҫемӗн хӑш-пӗр паллӑ инструментсемех манӑҫа тухса пыраҫҫӗ. Сӑмахран, кӗсле, сӗрме купӑс, шӑпӑр. Тӑван халӑхӑмӑрӑн культуришӗн пӑшӑрхакансем авалхи чӑваш инструменчӗсемпе калас йӑла-йӗркене чӗртсе тӑратасси пирки пуҫ ватаҫҫӗ, ҫавӑншӑн чунне ыраттараҫҫӗ.
Семинара Канаш, Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Вӑрмар, Шупашкар муниципаллӑ округсенчи, Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулинчи клубпа кану учрежденийӗсенче, ача-пӑча музыка шулӗсенче ӗҫлекенсем пуҫтарӑннӑ.
Чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Пикшик ялӗнчи «Деревенский дворик» тата Китайри Хэйлунцзян компанисем импорт тата экспорт тумашкӑн килӗшӳ алӑ пуснӑ. Пӗтӗмпе - 200 миллион тенкӗлӗх.
Шупашкар округӗнчи компани Китая качака тата ӗне сӗтне ӑсатма палӑртнӑ. Вӗсене экологи тӗлӗшӗнчен таса кӗленчесене тултарса ярӗҫ. Ҫапла Чӑваш Енри сӗте Раҫҫейре кӑна мар, Китайра та сутӗҫ. Сӑмах май, «Деревенский дворик» Мускавра иртекен «Раҫҫей» курав-форумра «Магнит» суту-илӳ сечӗпе килӗшӳ алӑ пуснӑ. Ҫапла компани туса илнӗ качака тата ӗне сӗтне Мускавра тата ун ҫывӑхӗнче сутма тытӑнӗҫ.
Шупашкар муниуципаллӑ округӗнчи сӗт туса илекен фермӑра 30 ҫулти арҫын сарӑмсӑр вилнӗ. Следстви комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, инкек чӳк уйӑхӗн 11-мӗшӗнче ирхи 8 сехет ҫурӑра пулнӑ.
Рабочи тимӗр лесана куҫарнӑ чухне электропралука лектернӗ. Ток ҫапнипе вӑл ҫав самантрах вилнӗ.
Вырӑнта оперативлӑ следстви ушкӑнӗ ӗҫленӗ. Халӗ ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ, хӑрушсӑрлӑх техникине мӗнле пӑхӑннине тишкереҫҫӗ.
Шупашкар муниципалллӑ округӗнче пурӑнакан учитель ултавҫӑсене укҫа куҫарса парас тесе такси тытса хулана тухса кайнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 51 ҫулти хӗрарӑм патне такамсем шӑнкӑравланӑ. Вӗсем ӑна каланӑ тӑрӑх, вӑл кредит илме банка заявка панӑ, заявкӑна ҫирӗплетсе памалла. Хӗрарӑм кредит илме палӑртман тесе хуравланӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн ӑна вӑл ултавҫӑсен аллине лекнӗ тесе ӗнентернӗ.
Кӗҫех «Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин ӗҫченӗ» шӑнкӑравланӑ. Вӑл ултавҫӑсене тытса чарас тесен кредит илсе парӑма тӳлемелле тенӗ. Анчах кун пирки никама та пӗлтерме хушман.
Телефонпа калаҫаканни такси чӗнсе панӑ. Хӗрарӑм унта 250 пин тенкӗ кредит илнӗ, ӑна ултавҫӑсене куҫарса панӑ. Кайран тепӗр банка кайса хӗрарӑм 450 пин тенкӗ кредит илнӗ. Ӑна та темле счёт ҫине куҫарса яма тӑнӑ та, анчах банкомат операцие чарса лартнӑ.
Паян Шупашкарта пурӑнакан Антонина Савельева 100 ҫул тултарнӑ.
Вӑл Шупашкар районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Тутаркассинче ҫуралнӑ. Анчах унӑн ашшӗпе амӑшӗ часах вилнӗ. Ун хыҫҫӑн вӗсене, шӑллӗпе иккӗшне, Пӑрачкаври тӑванӗсем усрава илнӗ. Антонина шкулта сакӑр класс вӗреннӗ.
1943-1953 ҫулсенче милиционерта ӗҫленӗ. Пулас мӑшӑрӗпе Георгий Григорьевичпа ӗҫре паллашнӑ. Унтан мӗн тивӗҫлӗ канӑва тухичченех Обкомра техничкӑра тӑрӑшнӑ.
Савельевсем, хӗрпе ывӑл ҫуратса ӳстернӗ.
«Пирӗн килте яланах килӗшӳпе ҫураҫу хуҫаланнӑ. Сасӑ хӑпартса калаҫнине эп илтмен», — каласа кӑтартать кинемейпе пӗрле пурӑнакан хӗрӗ Галина Георгиевна.
Паян ватӑ ҫын вырӑнпах выртать. Ӑна хӗрӗ юратса пӑхать.
Пӑрачкав муниципаллӑ округӗн прокурорне ҫирӗплетнӗ. Ку тивӗҫе Алексей Мочалова шаннӑ. Унччен вӑл Элӗк муниципаллӑ округӗн прокурорӗн ҫумӗ пулнӑ.
Алексей Валерьевич 1982 ҫулта Шупашкар районӗнче ҫуралнӑ. 2005 ҫулта И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн юридици факультетне пӗтернӗ. Ҫавӑн чухнех вӑл прокуратура органӗсенче ӗҫлеме пуҫланӑ.
Сӑмах май, Пӑрачкав тӑрӑхӗнче унччен Сергей Парамонов прокурор пулнӑ. Кӑҫал ҫулла ӑна Вӑрнар муниципалитет округӗн прокурорне ҫирӗплетнӗ. Аса илтерер: нумаях пулмасть Шупашкарӑн ҫӗнӗ прокурорне ҫирӗплетни пирки пӗлтернӗччӗ.
Ҫак кунсенче Кӳкеҫри «Бичурин тата хальхи самана» музейра хӑйсен чаплӑ ентешӗ ҫуралнине палӑртса хатӗрленӗ «Г.Ф. Трифонов» фотокурав ӗҫлет.
Чӑваш наци вулавӑшӗнче 2023 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче чӑваш халӑхӗн шанчӑклӑ ывӑлӗ, геологӗ, философӗ, профессорӗ Геннадий Федорович Трифонов /1938-2020/ ҫуралнӑранпа 85 ҫул ҫитнине паллӑ турӗҫ. Унта философ пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗ ҫинчен хӗрӗсемпе мӑнукӗсем, студентсем, ентешӗсемпе тӗпчевҫӗсем тухса калаҫрӗҫ, ятарласа кӑларнӑ кӗнекене хӑтларӗҫ.
Хаваслӑ каҫ 18 сехетре веҫленчӗ. Унта халӑх йышлӑ пулчӗ.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнче «Чурачӑк» хуҫалӑхра пӑрусене усрамалли ферма хута янӑ. Икӗ лапама 9 уйӑхра хута янӑ. Ӗҫе пӗлтӗр раштав уйӑхӗнче тума пуҫланӑ та кӑҫал авӑн уйӑхӗнче вӗҫленӗ.
Фермӑна 750 пуҫ вырнаҫтать. Унта пӑрусене кӗртнӗ ӗнтӗ. Палӑртмалла: вӗсене хуҫалӑх хӑй ӗрчетет. Вӗсем ӳстернӗ ӑратсем пирки регион тулашӗнче те пӗлеҫҫӗ.
«Чурачӑк» хуҫалӑх унччен патшалӑх пулӑшӑвӗпе пӗрре те усӑ курман, йӑлтах хӑйӗн вӑйӗпе ҫӗкленӗ. Хальхинче вара инвестици проектне хутшӑнма шутланӑ. Ҫӗнӗ лапамсене тума 160 миллиона яхӑн тенкӗ тӑкакланӑ.
Хуҫалӑх 600 пуҫ вырнаҫакан пӑру фермине кӑҫалах тума пуҫласшӑн, ӗҫе ҫитес ҫул вӗҫлесшӗн.
Паянтан Шупашкар муниципаллӑ округӗн администрацине Владимир Михайлов ертсе пырать. Вӑл унччен Тӑвай муниципаллӑ округӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ.
36 ҫулти Владимир Михайлов кӑҫал авӑн уйӑхӗн варринчен Тӑвай округӗнчен должноҫрен кайнӑ. Вӑл ку муниципалитета 2020 ҫултанпа ертсе пынӑ. Унтан кайсан Шупашкар округӗн администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑха пурнӑҫланӑ.
Юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче 17 сехет те 59 минутра Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Ҫутпылӑх ялӗ ҫывӑхӗнче сурӑхсен кӗтӗвӗ машина айне лекнӗ. Ҫакӑ регистратор ҫине лекнӗ.
Регистраторпа пыракан водитель ҫулпа чупакан сурӑхсене асӑрханӑ. Хирӗҫ килекен машина водителӗ вара курса ӗлкӗреймен. Вӑл сурӑхсем ҫине кӗрсе кайнӑ. Темиҫе выльӑх вилнӗ.
Сурӑхсем ҫул ҫинче мӗн тунӑ? Вӗсене кам кӑларса янӑ? Паллӑ мар.
-4.7 °C